10 januari 2024. Jetje in het nieuwe land

Jetje aan het woord

Goedemorgen allemaal op deze koude dag

Ik kom nog wel eens ergens. Vooral voor het fotowerk reis ik grote delen van het land door. Vandaag was het niet zo heel ver, namelijk naar Almere. Almere is geen plaats waar de geschiedenis in Gotische en Barokgevels vanaf druipt, maar dat wordt gecompenseerd door andere zaken die leuk zijn om te zien, zoals de landart die we daar kunnen vinden.

Gewoon eens gaan kijken, daar langs de A6!

Jullie Jetje

Samenvatting van vandaag

		1. Op bezoek bij fotograaf Johan van der Linden in Almere;
		2. En we gaan op zoek naar het begrip creativiteit;
		3. En we kijken nog even in Almere rond als we er toch zijn.

Lang leve Almere

In de jaren '70 was er nog niet zoveel Almere. In de jaren '60 was Zuid-Flevoland ingepolderd en drooggelegd. In 1968 was het laatste water verdwenen en "het nieuwe land" was een feit. En aan de zuidkant van de polder werden een aantal plaatsen gepland, die samen de gemeente Almere ging vormen.

Almere was één grote nieuwbouwwijk, vooral bedoeld om als overloop van Amsterdam te gaan dienen. Veel Amsterdammers hebben dan ook de weg naar Almere wel gevonden. Mijn eerste kennismaking met Almere was ergens rond 2007 op een festival dat het "Evenaar festival" werd genoemd. Ik was daar gevraagd om te poseren. In een grote tent op een enorm grasveld. Het weer was alleen niet zo best. Langdurige regenval was ook toen al mogelijk. En het festivalterrein was gewoon onder water gelopen. Dat gold ook voor de tent waar het modeltekenen was.

Van poseren kwam daardoor niet zoveel. Ik kon alleen staande standen doen, waarbij ik tot mijn enkels in het water stond. Maar dat gold ook voor de tekenaars. Ook die tekenaars stonden met hun ezels in 20 cm naar binnen gelopen baggerwater. Het was een opmerkelijk tafereel. Al het water was misschien een symbool voor het land dat aan het water onttrokken was. Helaas zijn de foto's in de loop der jaren verloren gegaan.

Na die tijd ben ik er regelmatig geweest. Onder meer in de studio van fotograaf Johan van der Linden. Een warme en gastvrije ontvangst, die een mooie serie foto's opgeleverd heeft, waarvan ik er hier een aantal wil laten zien. En er komt nog wel eens een serie. Wat dat betreft was het een zeer productieve dag.

Maar ook in de omgeving van Almere ben ik bij de "Groene kathedraal" geweest voor een fotoserie in deze bijzondere aanplant. Natuurlijk is die serie hier te vinden via de link. Maar dat was niet het enige bezoek aan een stukje landart bij Almere. Zo vinden we daar ook "Polderland Garden of Love and Fire". Ook een bijzonder stuk landart, dat vooral veel spiegelende metalen panelen bevat.

Voor wie nog wat meer natuur zoekt zijn er ten noorden van Almere nog de Oostvaardersplassen. Een gebied dat bedoeld was om de natuur zijn gang te laten gaan, maar dat beleid heeft al meermalen de nodige kritiek opgeleverd. Het gebied is te klein. De diersoorten die er lopen hebben de neiging zich te snel voort te planten, waardoor er weer een voedseltekort ontstaat. Dat betekent dat er weer ingegrepen moet worden in het aantal dieren. Het is er mooi wandelen. Uitermate rustig en je loopt nog wel eens de kans om oog in oog te komen te staan met allerlei diersoorten. Maar of je het echt mag zien als het natuurgebied dat het oorspronkelijk had moeten worden, dat is de vraag waar men het nog lang niet over eens is.

En verder wordt Almere omringd door windmolens. Heel veel windmolens, die daar energie op staan te wekken. Als het waait tenminste. Ach, het grote voordeel van windmolens is dat ze heel gemakkelijk te slopen zijn als ze na een jaar of wat versleten zijn.

Ik denk dat ik nog wel eens een keer in Almere ga komen.

Wat is creativiteit? Of een creatief persoon?

Creativiteit is een lastig begrip waar je alle kanten mee uit lijkt te kunnen. In het woordenboek vinden wel bijvoorbeeld als omschrijving van een "creatief iemand" de volgende zin: "Iemand die op een oorspronkelijke manier denkt of dingen schept."

Dat klinkt in eerste instantie wel redelijk, maar het probleem is eigenlijk verschoven. Want wat is oorspronkelijk? Welke creatieveling zoals een kunstenaar zal durven beweren dat hetgeen hij of zij gemaakt heeft, nooit door een ander is gemaakt? Niemand waarschijnlijk, want alles is al eens gemaakt, gefotografeerd, geschilderd, beschreven en noem maar op.

Sterker nog, er zijn kunstenaars zoals Austin Cleon in het boek "Steal like an artist" die stellen dat niet alleen alles al eerder gemaakt is, maar dat alles wat nu als nieuw gepresenteerd wordt, al eens eerder gemaakt is. Het nieuwe bestaat hooguit uit een nieuwe combinatie van al bestaande zaken.

Of zoals de zanger David Bowie ooit stelde: "De enige kunst die voor mij interessant is, is de kunst waar ik van stelen kan." Nee, dat klinkt niet erg oorspronkelijk. Overigens was een andere bekende kunstenaar, namelijk Pablo Picasso, ook volledig deze mening toegedaan. Kortom, het stelen van ideeën is onder kunstenaars niet vreemd. Nee, elkaars werk direct namaken, dat doen we niet. Maar je laten inspireren door elkaars werk is prima.

En of een bestaande combinatie inderdaad een oorspronkelijk werk heeft opgeleverd of dat er toch wel herkenbare elementen in zitten, maakt oorspronkelijk een heel subjectief begrip. Waarmee "creatief", dat op oorspronkelijk werk gebaseerd lijkt, eveneens in de lucht komt te hangen.

Volgens sommigen (bijvoorbeeld de schrijver Jonathan Lenthem) wordt iets alleen maar creatief genoemd, omdat de oorspronkelijke componenten waar het van opgebouwd is, niet meer te achterhalen zijn. Een variant: "Alles wat gezegd moet worden is al eens gezegd" was de mening van de Franse schrijver André Gide. Die er ook nog aan toevoegde dat er alleen toen niemand geluisterd heeft, zodat het opnieuw gezegd moet worden.

Maar wat betekent dit dan? In feite dat als ik een schilderij min of meer naschilder, dat het pure plagiaat is. Daar is niets creatiefs aan. Nu neem ik 100 schilderijen en pik iets uit elk schilderij dat in een nieuw werk een andere toepassing krijgt. Nu lijkt het nieuwe kunstwerk in de verste verte niet meer op een bestaand werk. Er is dus ergens een grens, die je over moet gaan bij het aantal componenten dat je combineert om origineel te worden.

Ofwel, creatief bezig te zijn, waarbij je scheppend en oorspronkelijk werk levert. De grens kan niet hoog genoeg liggen en moeten we als we zelf een creatief beroep uitoefenen, zo hoog mogelijk leggen. Dat betekent onbeperkt creatieve objecten tot ons nemen. Lezen, waarnemen, bekijken, bevoelen, beluisteren. Alles zal daarbij op een eigen manier wel iets tot je inwendige verzameling indrukken en ideeën bijdragen. Is die inwendige verzameling groot genoeg geworden?

Dan mag je jezelf ondanks alle beperkingen van het begrip een creatief persoon noemen.

Herinner je je deze nog?

Het potlood! Eén van de eerste zaken waar we als peuter onze wereld mee gaan vastleggen. Ok, het is nog niet veel meer dan wat gekras, maar het begin is er. Op sommige mensen heeft deze jeugdherinnering kennelijk een dusdanige indruk gemaakt dat er een "Dag van het potlood" is opgezet. En creatief en kunstzinnig als we bij Jetje's Dag zijn, moesten we daar natuurlijk wel even aandacht aan besteden. En wat daar uit gekomen is, is [hier] te zien.

Jetje viert de dag van het potlood

Almere

Almere is in grote lijnen gebouwd rond een soort meer, kennelijk een soort nostalgie dat hier ooit alles onder water stond. Loop je langs dat meer, dat het "Weerwater" schijnt te heten, dan zie achter dat meer de skyline van Almere stad.

Zicht op Almere stad, langs het Weerwater

Almere stad bestaat vooral uit wat gemiddelde hoogbouw, waar het winkelcentrum onder ligt en dat lekker los van het autoverkeer is opgezet. Dat autoverkeer rijdt voor een groot deel onder het centrum door. Op zich een mooie opzet, die een rustig winkelcentrum oplevert waar de voetganger alle ruimte krijgt. Hier en daar spiegelt zich een hoger gebouw in de etalageruiten, maar dat is zeldzaam.

Dit is een spiegeling, geen aardbeving

Kortom, als winkelcentrum is Almere Stad nog niet zo verkeerd.

Morgen is de "Schrijf je naam in Morse" dag. En dat gaan we dan maar eens netjes doen, nietwaar?

Colofon

Jetje's dag verschijnt in principe elke werkdag. Deze publicatie wordt uitgegeven door Henriëtte Sibie samen met Team Jetje, het team dat haar ondersteunt. Het team bestaat uit een wisselend aantal medewerkers. Team Jetje is inmiddels ook in te zetten voor ander schrijf- en fotografiewerk, waar bijvoorbeeld een regionale krant al gebruik van maakt. Voorwaarde is wel dat je in de kunst of de fotografie bezig bent.

Bijdragen

Mocht je ook eens een bijdrage aan Jetje's dag willen leveren, dan is dat altijd mogelijk. Er zijn geen kosten aan plaatsing verbonden, maar er is ook geen sprake van een vergoeding. Het geeft jouw werk wel een leuke exposure. Want dit weblog wordt goed gelezen. Een verwijzing naar je eigen website, weblog, Facebookpagina en vergelijkbaar is altijd toegestaan maar liever geen affiliate links.

Bij belangstelling of vragen kun je altijd contact met me opnemen en dan kijk ik graag samen met jou wat er mogelijk is. En dat is wat mij betreft best veel.