25 maart. Dag van het geld
Het is de week van het geld. Altijd een interessant onderwerp. Ik heb jarenlang een weblog bijgehouden dat helemaal aan het werk van een kunstmodel was gewijd en daar zat ook af en toe een beschouwing over de betaling in. Grappig genoeg was dat altijd het meestgelezen artikel. Ja, "geld speelt geen rol, " zeggen veel mensen, maar het tegendeel is meestal waar.
Dus laten we vandaag, donderdag 25 maart eens tot Jetje's dag van het geld benoemen. Nu hebben we allemaal een vaag idee wat geld is. Veel mensen hebben in elk geval vaak het gevoel dat ze er altijd te weinig van hebben. Al dan niet terecht.
|
Geld, wie kent het niet? |
Nieuw geld
Ook kom je tegenwoordig in de media veel tegen over het nieuwe digitale geld, het zogenaamde cryptogeld. Zeker de artikelen over de
Bitcoin, die met tienduizenden euro's in waarde verandert in een paar dagen tijd, spreken tot de verbeelding. Waarbij de meningen van de schrijvers uiteenlopen van "enig mogelijke en vanzelfsprekende toekomst van het financiële stelsel" tot "Een piramidespel en pure oplichting". Voor beide punten lijkt iets te zeggen en dat gaan we in dit artikel over geld dan ook zeker doen. Overigens, voor wie gewoon een puur feitelijk verhaal over Bitcoin zoekt, is
dit weblog aan te raden.
Wat is geld?
Ooit was er een wereld zonder geld. De boer ruilde graan met de visser voor vis. De boerenknecht kreeg voedsel in ruil voor zijn werk. De bouwer die een nieuwe schuur maakte voor de visser werd met vis betaald. Het was een maatschappij, die volledig was gebouwd op ruilhandel.
|
In de portemonnee om lekker uit te geven |
Het probleem van ruilhandel
Maar al snel heb je met ruilhandel een probleem. Want hoe vergelijk je de verschillende producten die geruild worden in waarde? Is het niet eenvoudig om "iets" te hebben, waar je de waarde in uit kunt drukken? Veel volkeren gebruikten vroeger schelpen. Een zak graan was dan bijvoorbeeld 20 schelpen waard. En een vis was 5 schelpen waard. Omgekeerd kon je voor 10 schelpen dus 2 vissen krijgen. De ruilhandel werd hierdoor geen directe ruilhandel meer, maar een indirecte vorm, omdat alles eerst in schelpen omgezet moest worden.
|
Uitkijken dat het geld niet kapot valt |
Overgang op schaarse metalen
Maar als iemand nu eens een zak schelpen verzamelde aan strand? Dan kon je van alles krijgen, zonder er zelf ook maar iets tegenover te stellen. Dus schelpen voldeden niet. Er moest een ruilmiddel komen dat zeldzaam was. Niet ieder mocht het ruilmiddel zomaar kunnen krijgen. En daarom ging men op den duur over op schaarse metalen zoals goud.
|
Altijd goed tellen hoeveel geld je bezit |
Opkomst van de tegoedbonnen
Geleidelijk aan groeide dat naar een steeds strakkere organisatie, waarbij er steeds meer gebruik gemaakt werd van munten van edelmetaal. Die munten kon je ruilen en delen. Dat was lekker flexibel. Maar ze waren ook gemakkelijk te stelen. En mensen die je van je geld af willen helpen, zijn er altijd al geweest. Daarom koos men ervoor om geld te vervangen door tegoedbonnen voor geld. Die tegoedbonnen werden door de staat uitgegeven. En die waren de voorloper van ons bankbiljet.
|
Splitsen in twee keer 25 euro kan ook |
De opkomst van fiatgeld
Op zich werkte dit geldstelsel met een dekking van edelmetaal, meestal goud, prima. Maar in 1944 werd besloten dit geldstelsel los te laten. Vanaf dat moment waren de bankbiljetten niet meer gedekt met goud, maar werd de dekking een belofte van de overheid, die het geld uitgaf. De overheid zou garant staan voor de waarde. Omdat de overheid er zijn goedkeuring, zijn fiat, aan gegeven had, wordt dit geld wel fiatgeld genoemd.
|
Je kunt met geld het gas aansteken |
Geldschepping kan voor inflatie zorgen
Dit had wat bijeffecten. Kon je vroeger zelf als bank geen geld bijmaken, dat veranderde nu. Door bijvoorbeeld een lening te verstrekken, zonder onderpand, ontstond er zomaar geld. Geld dat degene die het leende aan de bank, schuldig was. Maar dat geld had nooit bestaan. Het was er, omdat de bank een verklaring gaf, dat het geld er was. Meer was en is er niet. Dit proces werd geldschepping genoemd. Het gevaar is dan, dat er steeds meer geld ter beschikking komt. En zoals bij alles wat schaars is en duur wordt, wordt geld goedkoper als er teveel van komt. Het daalt in waarde. Dit is een versimpeling van het proces dat inflatie wordt genoemd.
Overheden zijn gek op inflatie
Omdat die inflatie oploopt, wordt geld steeds minder waard. Dat is vervelend voor wie dat geld bezit. Het is echter geweldig voor wie veel schulden heeft, want die schulden worden steeds minder hoog. In theorie kunnen ze op den duur gewoon verdwijnen. Een instantie met extreem hoge schulden is de overheid. Niet alleen de Nederlandse overheid. Alle overheden denken in gigantische schulden tegenwoordig.
Monetaire financiering
Overheden hebben dan ook belang bij inflatie, want die helpt hun om van die schulden af te komen, zonder ze ooit af te lossen. Dit word met een mooi woord "monetaire financiering" genoemd. Maar het gaat gewoon om het verdampen van de schuld. Maar kwalijke begrippen mooi benoemen is iets dat je in de financiële wereld wel vaker terugvindt.
Van geldhandel naar schuldenhandel
Waar men vroeger geld onderling ruilde tussen landen, ging men nu schulden onderling ruilen, omdat in elk land de economie inmiddels op schuld is gebaseerd. Een pakket schulden kreeg een bepaalde waarde, die weer als onderpand gebruikt kon worden om -Jawel!- een nieuwe lening aan te gaan.
Schulden kregen op die manier een handelswaarde en er ontstond eind vorige eeuw een wankel financieel kaartenhuis, dat niemand echt meer begreep. Tot dat kaartenhuis in 2008 in de USA in enkele dagen tijd volledig in elkaar stortte...
Inmiddels is deze klap in de financiële wereld wel weer verwerkt en gaat iedereen weer vrolijk verder met de schuldenhandel, maar het had nog een effect, dat wat minder bekend is geworden.
Er kwam een initiatief met digitaal geld
Er kwam in Japan een initiatief, om weer te gaan bankieren op basis van bestaand, aanwezig geld. En dan zonder de "onbetrouwbare banken", aldus de initiatiefnemers. Er kwam slechts een beperkte hoeveelheid digitaal geld in omloop. Bijmaken is technisch onmogelijk. Er komen er 21 miljoen, om precies te zijn. Die digitale munten worden berekend met speciaal daarvoor ontworpen computers.
Cryptogeld en de Bitcoin
Dit digitale geld werd cryptogeld genoemd en de bekendste is de Bitcoin. Mensen die deze Bitcoins voor minder dan een cent gekocht hebben, toen ze net op de markt kwamen in 2010, kunnen er nu 50.000 euro per stuk voor krijgen. Inderdaad, een leuk rendement in 10 jaar. Het aantal cryptomunten die Bitcoin na willen doen, groeit dan ook als kool. Momenteel zijn er 7000 waaronder ook een aantal Nederlandse initiatieven. Deze leiden echter een kommervol bestaan en worden door helemaal niemand meer serieus genomen.
Geld is gebaseerd op vertrouwen
Maar zoals bij elke soort geld is ook cryptogeld alleen te gebruiken als iedereen het vertrouwt. Als iedereen het accepteert. En als iedereen weet, dat hij het weer uit kan geven. Als iedereen een papiertje met 50 euro of 50 dollar er op inderdaad beschouwt als iets dat inderdaad 50 euro of 50 dollar waard is.
En daar gaat het helemaal mis met Bitcoin. Je kunt Bitcoin ruilen, je kunt Bitcoin omzetten in Euro's. Of je Euro's en Dollars omzetten in Bitcoin. Maar met Bitcoin zelf kun je niets. Wel gaat de waarde soms tientallen procenten per dag op en neer. Alleen daardoor is het al niet bruikbaar om iets mee te betalen. Het bedrag verandert al tijdens het afrekenen.
En dat alles voedt de veelgehoorde discussie, of het zinvol is om geld te steken in iets als Bitcoin waar je eigenlijk niets mee kunt.
Greater fool principe bij Bitcoin
Er is dan volgens velen nog maar één reden over, om een aankoop van Bitcoin te doen en dat is het "greater fool" principe. Dat greater fool principe wil zoiets zeggen, dat er altijd wel weer iemand zal zijn die meer voor jouw belegging (Bitcoin in dit geval) zal geven, dan dat jij er zelf voor betaald hebt. En tot nu toe werkt dat principe altijd, omdat eeuwige menselijke hebbelijkheden, zoals angst en hebzucht er altijd voor zullen zorgen, dat mensen geld zullen steken in dingen die duurder worden. Uit angst de boot te missen. FOMO noemt men dat. Fear Of Missing Out. Zinvol of niet zinvol, dat doet er in die geestelijke staat dan nauwelijks of helemaal niet meer toe.
Het effect is gelijk aan een piramidespel
Bitcoin vergelijken met een piramidespel op technische gronden is volslagen onzin. Dat is echt appelen en peren met elkaar vergelijken. Maar het effect is helaas wel exact hetzelfde als bij een piramidespel. Er is een heel klein groepje die het cryptogeld bezit. Iedereen die er later in stapt, koopt het van deze kleine groep, die steeds rijker wordt. En als de bubbel barst, zijn de laatst bijgekomen bezitters de dupe.
En dat is precies hetzelfde effect als bij een piramidespel, al is het technisch heel anders.
Bitcoin is extreem kwetsbaar
Een zeer groot gevaar van Bitcoin is de kwetsbaarheid. Het is goed te hacken voor wie weet wat hij aan het doen is. Landen als Noord Korea leven bijna van het hacken van het cryptogeld van anderen. Een ander kwetsbaar punt zijn de cryptogeldbeurzen. Niet alleen zijn die qua constructie kwetsbaar, ook die zijn buitengewoon aantrekkelijk voor hackers. Bijna elke cryptogeldbezitter is via een dergelijke aanval in de loop van de tijd wel eens geld kwijt geraakt.
|
e-Gulden, de Nederlandse Bitcoinvariant
|
De kans op fout lopen is heel groot
De kans dat de cryptogeldbubbel uit elkaar spat is vrijwel 100%. Er zijn in het verleden al vele van dit soort bubbels geweest en ze spatten altijd uit elkaar, omdat het te duur wordt en er dan niemand meer geld in wil of zelfs kan steken. En dan gaat het daverend mis. Iedereen die duur cryptogeld gekocht heeft, is dan zijn geld kwijt. Alleen degenen die er vroeg mee begonnen zijn, worden rijk. Nou, als er iets op een piramidespel lijkt, dan is dat het wel, nietwaar?
Geld heeft voorlopig de toekomst nog wel
Kortom, geld zal nog lang een belangrijke maatschappelijke rol blijven spelen en er zitten heel veel aspecten aan. Of cryptogeld de oplossing is? Niemand die het weet. Misschien dat we er over vele jaren iets over kunnen zeggen.
Maar dat er voor een week van het geld nog veel werk op de plank ligt, dat is wel zeker.
Quote van de dag
De creatieve mogelijkheden van dagboeken
We hebben het er in de rubriek "Jetje's keuken" al eens eerder over gehad, namelijk dat het voor creatieve beroepen buitengewoon belangrijk is, om een goed dagboek bij te houden, waar ook alle invallen, ideeën, rare zijstraten in denken en dergelijke worden bijgehouden. Dat eerste artikel stond hier
https://jetjesdag.blogspot.com/2021/02/8-februari-dag-van-het-zelfvertrouwen.html en het is dus hoog tijd om naar een volgend artikel te gaan kijken.
Tips om het bijhouden van een dagboek op te nemen in je dagelijkse routine
Een dagboek is ideaal voor creatieve personen
De manier om ervoor te zorgen dat het bijhouden van een dagboek daadwerkelijk voor je gaat werken, is door het over een langere periode te doen. Want alleen het overzien van een langere periode geeft inzicht, vooral in trends, herhalingen en patronen. En het ontdekken daarvan is nu juist zo'n groot voordeel van het bijhouden van een dagboek. Daarnaast kan het noteren van alle invallen heel belangrijk zijn, omdat die weer leiden tot nieuwe invallen. En die doen dat op hun beurt ook weer. Je krijgt een complete waterval van ideeën en suggesties. Ideaal voor elk creatief beroep.
Je moet het dagboek wel een tijdje volhouden
Langdurig bijhouden van een dagboek geeft je meer inzicht in je leven, omdat je naar het verleden, het heden en zelfs op een bepaalde manier naar de toekomst kunt kijken, om antwoorden waar je naar zoekt in je leven te krijgen. Maar eerst moet je het doen. Je moet beginnen met dagelijks je dagboek bij te houden. En je moet het echt dagelijks doen, om er een gewoonte van te maken. Al is het maar een paar minuten om er routine in te krijgen.
Maar het dagboek moet wel geschreven worden
Laten we eerst eens een achttal tips bekijken, om het bijhouden van een dagboek onderdeel te laten worden van je dagelijkse routine.
1. Maak het jezelf gemakkelijk
Maak het bijhouden van een dagboek ook niet veel groter dan het is. Natuurlijk is het belangrijk, om het bijhouden van een dagboek goed in de vingers te krijgen, maar maak er ook weer geen al te grote deal van. Dat maakt het des te eenvoudiger om het gedaan te krijgen en er een routine van te maken. Een dwangmatige aanpak werkt ook niet. En dwing niets waar het om het noteren gaat. Dat hoeft echt niet per se digitaal. Zo is het voor de meeste mensen gemakkelijker om een papieren notitieboekje te gebruiken, dan een computer of een smartphone. Je kunt een dergelijk boekje in je tas of op je nachtkastje hebben. Of waar je je dagboek ook wilt schrijven.
2. Kies een tijd die voor jou goed werkt
De beste tijden om het te doen zijn 's ochtends vroeg, als eerste, of als het laatste voordat je naar bed gaat. Voor sommige mensen werkt dat echter misschien niet. Als je een betere tijd kent, doe het dan. Sommige mensen houden bijvoorbeeld van een dagboek schrijven tijdens de lunch, op het werk, of in het park. Het is aan jou.
3. Neem een drankje en eet een hapje
Je wilt geen excuses of vreemde gedachten hebben, terwijl je in je dagboek schrijft. Dus ook geen hongerig of dorstig gevoel. Zorg dat je iets gegeten en gedronken hebt voor je gaat schrijven.
4. Zorg voor een comfortabele plek
Het is gemakkelijker om je gedachten op een rij te krijgen en vast te leggen, als je je op je gemak voelt. En je moet niet nadenken over het feit dat je rug of je pols pijn doet. Sommige mensen gebruiken graag een bureau, sommigen een comfortabele luie stoel. Weer anderen gebruiken hun bed. Maakt niet uit, zolang het voor jou werkt en je stimuleert om je dagboek bij te houden.
5. Combineer je dagboek met iets anders, dat je graag doet
Als je het leuk vindt om het huis schoon te maken? Als je graag in je schone huis met de ramen open zit? Als je de wind naar binnen laat stromen? Waarom zou je dan op dat moment niet in je dagboek schrijven? Zeker als het om een dagelijkse aangelegenheid gaat, voeg er dan schrijven in je dagboek aan toe. Op die manier zul je er snel een gewoonte van maken.
6. Voeg wat ontspannende muziek toe
Muziek is heel bepalend voor stemmingen. Maar er zijn ook mensen die de voorkeur geven aan stilte. En ook dat is prima als dat voor jou werkt. Maar overweeg eens om wat muziek te proberen, die geen woorden bevat en die ontspannend is. Dat kan je helpen om je gedachten te ordenen en kalm en gefocust op te schrijven wat je aan het papier kwijt wilt.
7. Gebruik een type dagboek dat bij je past
Voor sommige mensen werkt de ene stijl van een dagboek beter en prettiger dan een andere. Bepaalde stijlen hebben een voorgeschreven indeling, wat men prettig vindt. Andere mensen werken juist graag in een vrij formaat zoals "
bullet journaling". Bekijk eerste de verschillende vormen, die er zijn en probeer ze bij voorkeur een tijdje uit, voor je voor een vast formaat kiest. Uiteindelijk bepaalt die keuze wel of je het leuk genoeg vindt om het een tijdlang te gaan doen. De keuze is dus wel degelijk van belang.
8. Overweeg het gebruik van zogenaamde logboekprompts
U kunt online ook zogenaamde logboekprompts vinden. Ze zijn er voor allerlei onderwerpen, waarover je wilt schrijven. Een logboekprompt helpt bij het vinden van onderwerpen en inspiratie. Het zijn in feite vragen die je jezelf moet stellen en die je moet beantwoorden.
Voorbeelden van logboekprompts zijn:
- Mijn favoriete manier om de dag door te brengen is __________
- Als ik weer een tiener was, zou ik tegen mezelf zeggen _________
- Iets dat ik nooit zal vergeten, is het moment dat _________
- Iets wat mij altijd laat glimlachen is _________
- Het vreemdste dat ik ervaren heb is _________
- Als ik naar een feestje ga, denk ik altijd ______
- Wat mij echt energie kost, is om _______
- Het kost mij moeite om rustig te blijven als ________
- Tijdens het maken van het ontbijt denk ik na over ______
- Ik denk er vaak over wat er zou gebeuren als _________
- Welke tien woorden beschrijven jou het beste?
- Mijn belangrijkste waarde in het leven is ______
- Waar krijg je tranen van in je ogen?
- Het leukste aan het leven vind ik _______
- Ik kan me geen leven zonder ________ voorstellen
- Ik krijg echt inspiratie van __________
- Ik zou nog graag leren om te __________
- Mensen die ik echt kan vertrouwen zijn ________
- Als ik dit aan ______ zou vragen, zou die zeggen dat ____________
- Ik wilde dat anderen over mij zouden denken dat _________
- Ik zou het leuk vinden om eens te horen dat _______
- Mijn grootste fout ooit was om __________
- Ik krijg echt energie van ________
- Wat ik in het leven geleerd heb is ___________
- Ik verbaas mij het meeste over ___________
- Het meest bevredigende werk voor mij is _______
- Als ik nog vijftig punten aan deze lijst toe wil voegen, dan zijn dat ________
Het laatste punt geeft het al aan. Je kunt deze lijst met logboekprompts vrijwel onbeperkt uitbreiden. Elke keer als je door de lijst heen bladert, bedenk je er wel weer eentje. Zet hem direct op je lijstje voor een volgende keer. Zit je vast met je dagboek? Pak je lijst met logboekprompts er bij en je hebt in no-time weer inspiratie. Logboekprompts zetten je nu eenmaal aan het denken. En daar kan echt van alles uit voortkomen. En is dat nu niet juist, wat we met onze creatieve beroepen willen?
Beloon jezelf
Als je een maand lang ijverig in je dagboek hebt geschreven, neem dan even de tijd om eens rustig door te lezen wat je allemaal hebt opgeschreven. En beloon jezelf dan voor je ijver en je doorzettingsvermogen. Of investeer in je dagboek, om het nog leuker te maken. Je zou wat gekleurde pennen of wat plakboekmateriaal kunnen kopen. Dan kun je gemakkelijker zaken groeperen en rubriceren, wat het gebruik weer verder vereenvoudigt. En hoe bruikbaarder het wordt, hoe groter ook weer de motivatie om je dagboek bij te houden.
Maak echt een routine van je dagboek
Om echt alle voordelen van het bijhouden van een dagboek volledig te gaan ervaren, moet het op de meeste dagen worden gedaan. Hoe meer hoe beter. En liefst alle dagen. En daarom moet je een manier vinden, om het bijhouden van een dagboek in je dagelijkse leven op te nemen. De beste manier om dit uiteindelijk te bereiken, is door het jezelf zo gemakkelijk mogelijk te maken en er een vaste gewoonte van te maken.
Morgen lopen we even op de tijd vooruit. En hoe kun je nu beter op de tijd vooruit lopen, dan met een artikel over tijd en klokken?
Geen opmerkingen:
Een reactie posten