13 mei 2024. Jetje viert de molendag

Jetje aan het woord

Goedemorgen allemaal op deze mooie dag vol draaiende wieken

Op 11 en 12 mei was het molendag in grote delen van Nederland. Een soort jaarlijks terugkerende dag voor de eer en glorie van dit belangrijke stukje erfgoed. Molens die normaal gesproken niet toegankelijk zijn kunnen op die dagen door het publiek bezocht worden. Het is niet zo vreemd dat men dit erfgoed in ere wil houden. De windmolen is van doorslaggevend belang voor de Nederlandse samenleving geweest. Een groot deel van de grootsheid van Nederland was aan de praktische inzet van de alom aanwezige wind en water te danken. En ook Jetje's dag is altijd bereid om naar ons erfgoed te kijken, zoals te zien is op onderstaande foto's.

Verder wens ik iedereen een hele fijne week ter stevige voorbereiding op een paar ruige en swingende Pinksterdagen.

Jullie Jetje

Samenvatting van vandaag

		1. Jetje viert de molendag van 2024;
		2. Hoe zit het met je invloed op eerdere besluiten?;
		3. Molens vind je overal in dit land.

Jetje bij molen "De Put" aan het Galgenwater in Leiden

Het grote belang van de windmolen voor Nederland

In de uitgestrekte vlaktes van Nederland, het land waar water en land elkaar steeds maar weer op allerlei onverwachte plekken ontmoeten en vaak wederzijds bedreigen, vinden we een oersymbool van de Hollandse inventiviteit en doorzettingsvermogen om het water de baas te blijven. En dan hebben we het natuurlijk over de klassieke windmolen. Al eeuwenlang hebben deze ingenieuze bouwwerken een doorslaggevende rol gespeeld in de geschiedenis van Nederland.

Het westen is door de windmolen letterlijk boven water gehaald

Grote delen van het westen van Nederland zijn met dit soort windmolens drooggelegd. Het concept polder zoals we dat tot op de dag van vandaag kennen, was destijds zonder de windmolen niet mogelijk geweest. We gebruikten vroeger de windmolen van het droogleggen van het laaggelegen land tot het malen van graan en later voor de aandrijving van allerlei industrie. De aanwezigheid van een groot aantal molens is niet alleen een herkenbaar beeld waar Nederland in het buitenland voor bekend staat. Het vormt ook een bewijs van de creativiteit en vindingrijkheid van het Nederlandse volk.

De vroege geschiedenis van de Nederlandse windmolen

De geschiedenis van de windmolen in Nederland gaat terug tot de middeleeuwen. Het oudste bekende windmolenontwerp dateert uit de 12e eeuw. Destijds werden windmolens hoofdzakelijk gebruikt om water omhoog te pompen, een essentiële taak in een land dat voortdurend bedreigd werd door overstromingen. Deze vroege windmolens werden vaak ingezet om water uit lagergelegen gebieden naar hoger gelegen kanalen of meren te transporteren met vijzels en schepraderen. Dat maakt het mogelijk om de moerassen waar het westen van Nederland toen uit bestond, droog te leggen. Het drooggelegde land kreeg daarna een agrarische bestemming en overal ontstonden woonkernen. Zonder de windmolen was dit niet mogelijk geweest.

De Gouden Eeuw werd o.a. mogelijk door de windmolens

Tijdens de Gouden Eeuw bereikte de Nederlandse windmolen zijn hoogtepunt. De economie bloeide en de behoefte aan vormen van allerlei innovatie was groter dan ooit. Machines op brandstof waren nog niet ontwikkeld. De enige aandrijfmogelijkheid was de wind en in sommige delen van het land het water. Windmolens werden niet alleen gebruikt voor het droogleggen van land, maar ook voor het malen van graan, het maken van papier, het zagen van hout. Eigenlijk overal waar een vorm van mechanisatie wenselijk was. En er daarmee een aandrijfmechanisme nodig was voor al die mechanische hulpmiddelen. De Nederlandse windmolens waren essentieel voor de productie van meel.

Graan werd binnengehaald en weer verhandeld

Meel was een belangrijk exportproduct in die tijd. De molens werden gebruikt om het graan te malen. Niet omdat Nederland dat graan in grote hoeveelheden produceerde. Zeker niet. Dat graan werd geïmporteerd uit landen als de Baltische staten en andere omringende landen, om dan hier gemalen te worden en weer opnieuw uitgevoerd. De Gouden Eeuw draaide op handel. En op de industrie die door alle molens mogelijk werd gemaakt.

De industriële revolutie en modernere windmolens

Met de komst van de industriële revolutie veranderde de rol van de windmolen. Stoommachines en later elektriciteit namen veel taken over die voorheen door windmolens werden uitgevoerd. Toch verdwenen windmolens niet volledig uit het Nederlandse landschap. Watermolens voor lokaal gebruik bleven vaak als back-up achter de hand. En worden in tijden van hoog water nog steeds wel ingezet.

De comeback van de windmolen in een andere gedaante

In de moderne tijd heeft de windmolen een comeback gemaakt, zij het in een geheel nieuwe gedaante. Moderne windturbines, vaak op grote windmolenparken in zee of op het land, leveren nu een aanzienlijk deel van de elektriciteit van Nederland. De windmolen is een ecologisch onding. Het zijn extreme vogelmoordenaars, omdat die vogels niet met de zeer hoge snelheden van de tip van de lange wieken overweg kunnen. In zee zorgen subsonische bromtonen en trillingen in de grond en het water voor desoriëntatie van vooral grote vissoorten die nu eindigen op het strand. De kans dat we over honderd jaar zullen constateren dat de moord op veel diersoorten geen enkel nut heeft gehad is levensgroot.

De symbolische waarde van de klassieke windmolen

Naast hun praktische functie hebben vooral de klassieke windmolens een diepe symbolische waarde voor veel Nederlanders. De windmolens vertegenwoordigen de verbondenheid van Nederland met het water, de innovatiekracht van het volk en de permanente strijd tegen de elementen. De windmolen is voor veel Nederlanders een symbool van nationale trots en identiteit, verankerd in de Nederlandse cultuur.

Heb je nog invloed op een al genomen besluit?

Het nemen van besluiten is best lastig. Er zijn dan ook vele vuistregels voor, al dan niet gemakkelijk te realiseren. Een vraag die men zichzelf vaak stelt bij het maken van een besluit is: "Hoe kan ik invloed uitoefenen op de uitkomst van het besluit dat ik genomen heb?" Logisch ook wel, want als je nog dingen bij kunt sturen, dan kan dat het risico van een totaal verkeerde beslissing drastisch verminderen.

Heb je geen enkele invloed? Dan kun je niet meer doen dan nerveus nagelbijten en verder een beetje toekijken. En die passieve houding is voor velen geen prettig vooruitzicht. Het zal de neiging om dan nu toch eens dat besluit te nemen, toch weer snel doen verminderen. Dus het hebben van wat invloed op het resultaat van een beslissing is toch wel erg prettig.

Want zelfs een besluit met een flink risico kan daarmee de moeite van het nemen waard worden. Als de mogelijkheden van het uitoefenen van invloed en sturing groot genoeg zijn, dan is een flink groot risico wellicht nog in goede banen te leiden. Je durft onder die omstandigheden veel meer aan. Dat is logisch. Hard werken om tot een goed resultaat te komen zal voor niemand die zulke beslissingen durft te nemen een probleem zijn. Werkeloos toekijken hoe het mis gaat is een veel groter probleem.

Maar het omgekeerde is ook waar. Heb je weinig of zelfs helemaal geen invloed op wat er besloten is? Dan zal je risico-aversie heel hoog zijn. Je zult geen enkel risico durven nemen. En ook dat is logisch. Het nemen van een besluit zal vaak doorgeschoven worden tot er geen ontkomen meer aan is. En dat is vaak rijkelijk laat.

Dus samenvattend is de mate waarin je een genomen besluit nog kunt beïnvloeden een factor van groot belang bij het nemen van een besluit. Een factor die vaak over het hoofd wordt gezien, maar die buitengewoon belangrijk is.

Herinner je je deze nog?

Hypnose is een staat van verhoogde focus en concentratie, waarbij de persoon in een ontspannen toestand verkeert en zich meer openstelt voor suggestie. Hypnose wordt vaak bereikt door middel van geleide ontspanningsoefeningen, waarbij de hypnotiseur de persoon naar een staat van diepe ontspanning leidt. In deze toestand wordt de geest van de persoon ontvankelijker voor suggesties, wat kan leiden tot veranderingen in gedrag of gewoonten.

Hoewel hypnose vaak geassocieerd wordt met podiumprestaties waarbij mensen worden gevraagd om gekke dingen te doen, heeft het ook een serieuze kant in de vorm van hypnotherapie. Hypnotherapie maakt gebruik van hypnose als een therapeutisch instrument om mensen te helpen bij het aanpakken van verschillende problemen, zoals angst, verslaving, fobieën, chronische pijn en zelfs posttraumatische stressstoornis. Alle reden om 4 januari 2022 op Jetje's dag eens te kijken naar de internationale Dag van de Hypnose.

https://jetjesdag.blogspot.com/2022/01/4-januari-internationale-dag-van-de.html

Windmolens in Nederland

Bijna elke plaats in Nederland heeft wel één of meer molens overgehouden uit vroeger jaren. Als je zoals ik door het land trekt, dan vind je ze op allerlei plekken en plaatsen. Ook vallen de verschillende plekken op waar je ze vindt.

Op het platteland op de dijken om de polders droog te houden en in de grote steden vaak op de vroegere stadswallen en verdedigingswerken om te zorgen voor graan en ander gemalen voedsel voor de bevolking. Hieronder vinden we dan ook een aardige bloemlezing van molens en molentypen uit verschillende plekken in Nederland.

ALKMAAR

Amerongen

Buren

Deventer

Heusden

Kinderdijk

Leiden, molen de Put

Lisse Poelpoldermolen

Lisse

Morgen gaan we verder met de serie experimenten waar we vorige week mee zijn begonnen.

Colofon

Jetje's dag verschijnt in principe elke werkdag. Deze publicatie wordt uitgegeven door Henriëtte Sibie samen met Team Jetje, het team dat haar ondersteunt. Het team bestaat uit een wisselend aantal medewerkers.

Team Jetje is inmiddels ook in te zetten voor ander schrijf- en fotografiewerk, waar bijvoorbeeld een regionale krant al gebruik van maakt.

Wil je een bijdrage leveren?

Mocht je ook eens een bijdrage aan Jetje's dag willen leveren, dan is dat altijd mogelijk. Er zijn geen kosten aan plaatsing verbonden, maar er is ook geen sprake van een vergoeding. Het geeft jouw werk wel een leuke exposure. Want dit weblog wordt goed gelezen. Een verwijzing naar je eigen website, weblog, Facebookpagina en vergelijkbaar is altijd toegestaan maar geen affiliate links.

Belangstelling of vragen?

Bij belangstelling of vragen kun je altijd contact met me opnemen en dan kijk ik graag samen met jou wat er mogelijk is. En dat is wat mij betreft best veel.