28 november 2025 | Nr. 467 | Jetje als ijsboer

Jetje aan het woord

Goedemorgen allemaal op deze mooie dag vol mogelijkheden en nieuwe kansen

In mijn jonge jaren bevroor de sloot langs ons huis zo rond Sinterklaas en de ijslaag bleef liggen tot half februari. Dat is nu ondenkbaar geworden hoewel er naast de geleerden die denken in opwarming van de aarde ook wetenschappers zijn die ervan uitgaan dat we aan de vooravond van een nieuwe ijstijd staan. Nou ja, dan kunnen ze in Friesland weer eens een Elfstedentocht houden, want daar is al heel wat jaren niets meer van gekomen. Geen idee wie het bij het juiste eind heeft. Dat laat ik aan kenners over die alles zeker denken te weten. Omdat er zo weinig ijs meer is, ben ik er in de deze Jetje's dag maar een handeltje in begonnen. Geen webwinkel, want het smelt onderweg bij PostNL of DHL.

Jullie Jetje

Samenvatting van vandaag

		1. De fascinerende wereld van het ijs;
		2. Zorg dat je de controle houdt;
		3. De pier van Scheveningen verdient beter.

Het ontstaan van ijs

IJs lijkt iets vanzelfsprekends. Het is gewoon water dat hard wordt wanneer het maar koud genoeg is. Maar achter dat toch erg simpele beeld gaat een fascinerend natuurkundig proces schuil. IJs ontstaat wanneer water afkoelt tot 0 °C of lager. De watermoleculen gaan dan zo langzaam bewegen dat ze een vaste kristalstructuur vormen. Deze structuur is opmerkelijk, want in tegenstelling tot de meeste stoffen zet water uit wanneer het bevriest. Dat is de reden dat ijs op water drijft. Een eigenschap die grote invloed heeft op het leven op aarde.

De rol van ijs in de natuur

IJs heeft een belangrijke functie binnen de ecosystemen. In oceanen en meren vormt zich in de winter vaak een ijslaag aan de oppervlakte. Deze laag werkt als een isolerende deken die voorkomt dat het water daaronder volledig bevriest. Hierdoor kunnen vissen, planten en andere organismen ook in koude periodes overleven. Op land speelt ijs eveneens een rol: Sneeuw en gletsjers slaan gedurende lange tijd water op, dat in warmere seizoenen langzaam vrij komt en rivieren voedt. Een goed voorbeeld is onze Rijn die ontspringt in Zwitserland.

IJs en het klimaat

De aanwezigheid van ijs op aarde helpt mee aan het reguleren van het klimaat. Grote ijsmassa’s, zoals die op Groenland en Antarctica, weerkaatsen een groot deel van het zonlicht terug de ruimte in. Dit heet het Albedo-effect. Hoe meer ijs er is, hoe koeler het op aarde blijft. Wanneer die ijsmassa’s afnemen, absorbeert de aarde meer warmte en stijgt de temperatuur sneller. Daarom is het smelten van de ijskappen een belangrijk aandachtspunt in discussies over klimaatverandering.

De verschillende soorten ijs

Niet al het ijs is hetzelfde. Zo is er landijs, dat bestaat uit sneeuw die over duizenden jaren is samengedrukt tot gletsjers en ijskappen. Er is ook zee-ijs, dat ontstaat wanneer het zeeoppervlak bevriest. Daarnaast kennen we meer alledaagse vormen zoals rijp, die fijne kristalletjes die op koude ochtenden op bladeren en autoruiten liggen en dat voor mooie plaatjes zorgt. En een vorm waar we meestal niet zo blij mee zijn, namelijk ijzel. Dit is een vorm waarbij regen in een koude luchtlaag bevriest, zodra het de grond raakt en het zorgt er meestal voor dat het spiegelglad wordt. Elke vorm van ijs ontstaat uiteindelijk door een subtiele combinatie van temperatuur, vocht en luchtdruk.

Menselijk gebruik van ijs

Mensen maken al eeuwenlang gebruik van ijs, zowel praktisch als recreatief. Vroeger werd natuurijs opgeslagen in ijskelders om voedsel koel te bewaren, lang voordat koelkasten bestonden. Tegenwoordig is ijs vooral belangrijk in sport en ontspanning: Schaatsen, ijshockey en curling zouden zonder ijs simpelweg niet bestaan. Daarnaast wordt ijs gebruikt in de horeca, medische wereld en transportsector om producten vers te houden. En er is natuurlijk de eetbare variant, die niet altijd op water gebaseerd is.

IJs in onze cultuur

IJs spreekt ook tot de verbeelding. Het is een symbool voor zowel schoonheid als ontzag. Denk aan spiegelgladde bevroren meren, ijssculpturen of het geluid van krakend natuurijs onder je voeten. In veel landen vormt ijs een traditioneel onderdeel van de wintercultuur: Van Elfstedentocht-romantiek in Nederland tot winterfestivals in Scandinavië en Canada.

Neem de controle over je rol in je bedrijf of waar je ook werkt

In de zakenwereld is controle hebben van onschatbare waarde. Controle hebben betekent dat je niet alleen voorkomt dat andere personen, bedrijven of omstandigheden jouw agenda voor je dicteren, maar ook dat je de leiding neemt over je eigen lot. Succes in het bedrijfsleven vereist dat je bereid bent om volledig het heft in eigen handen te nemen en proactief te zijn in je rol binnen het bedrijf. Dit principe gaat verder dan alleen je dagelijkse taken goed uitvoeren. Het gaat om het strategisch beheren van je positie, je verantwoordelijkheden en de invloed die je hebt binnen het bedrijf.

Het belang van controle over je rol

Controle hebben over je rol in het bedrijf heeft diverse voordelen die bijdragen aan zowel persoonlijke als organisatorische groei:

1. Je krijgt verhoogde autonomie en verantwoordelijkheid

Door de controle over je rol te nemen, krijg je meer autonomie en verantwoordelijkheid. Dit stelt je in staat om beslissingen te nemen die je werk direct beïnvloeden en het zorgt ervoor dat je verantwoordelijkheid neemt voor je eigen successen en mislukkingen.

2. Je bezigheden hebben een strategische impact

Wanneer je de controle hebt over je rol, kun je een grotere strategische invloed hebben op het bedrijf. Je kunt beter bijdragen aan de doelen van het bedrijf en je gaat een actieve rol spelen in het vormgeven van de toekomst van de organisatie.

3. Je kunt zorgen voor verbeterde efficiëntie en productiviteit

Controle over je werk stelt je in staat om veel efficiënter en productiever te zijn. Je kunt je werk beter organiseren, je eigen prioriteiten stellen en alle beschikbare middelen optimaal benutten.

4. Je regelt zelf je persoonlijke en professionele groei

Het overnemen van de controle over je rol bevordert persoonlijke en professionele groei. Je ontwikkelt leiderschapsvaardigheden, verbetert je besluitvormingsprocessen en bouwt vertrouwen op in je capaciteiten.

5. Je staat voor sterkere samenwerking en teamdynamiek

Door een actieve rol te spelen in je functie, kun je ook de samenwerking en dynamiek binnen je team versterken. Je neemt verantwoordelijkheid voor je bijdrage aan het team en moedigt anderen aan hetzelfde te doen.

Hoe neem je zelf de controle over je rol?

Om effectief controle te nemen over je rol binnen het bedrijf, zijn er verschillende stappen en strategieën die je kunt volgen:

1. Begrijp je rol en verantwoordelijkheden

De eerste stap naar controle is een grondig begrip van je rol en je verantwoordelijkheden. Weet wat er van je wordt verwacht en welke doelen je moet bereiken. Dit helpt je om duidelijke richtlijnen te hebben voor je werk en om te weten waarop je je moet concentreren.

2. Stel duidelijke doelen voor jezelf binnen de doelen van het bedrijf

Stel duidelijke, haalbare doelen voor jezelf. Dit helpt je om gericht te blijven en geeft richting aan je dagelijkse werkzaamheden. Zorg ervoor dat je doelen in lijn zijn met de bredere doelstellingen van het bedrijf.

3. Richt je waar mogelijk op proactieve communicatie

Communiceer proactief met je leidinggevenden en je collega's. Laat hen weten wat je plannen en doelen zijn, vraag om feedback en stel vragen om verduidelijking te krijgen waar dat nodig is. Open communicatie helpt om misverstanden te voorkomen en het zorgt ervoor dat iedereen op dezelfde pagina zit.

4. Neem het initiatief en laat dat niet bij anderen liggen

Wacht niet tot iemand je vertelt wat je moet doen. Neem het initiatief om projecten aan te pakken, problemen op te lossen en verbeteringen voor te stellen. Het tonen van initiatief laat zien dat je betrokken en toegewijd bent aan je werk.

5. Leer en pas je aan aan veranderende omstandigheden

Het bedrijfsleven is dynamisch en verandert voortdurend. Wees bereid om te leren en je aan te passen aan nieuwe omstandigheden en uitdagingen. Blijf op de hoogte van trends en ontwikkelingen in je vakgebied en wees flexibel in je aanpak.

6. Beheer je tijd en middelen

Effectief tijd- en middelenbeheer is doorslaggevend om controle over je rol te behouden. Maak gebruik van planningstools, stel prioriteiten en zorg ervoor dat je je tijd en middelen optimaal benut om je doelen te bereiken.

7. Ontwikkel leiderschapsvaardigheden

Of je nu een formele leiderschapspositie hebt of niet, het ontwikkelen van leiderschapsvaardigheden kan je helpen om meer controle over je rol te krijgen. Leiderschap gaat over het inspireren en motiveren van anderen, het nemen van beslissingen en het oplossen van problemen.

Praktische tips voor het behouden van controle

Hier zijn enkele praktische tips en strategieën om de controle over je rol in het bedrijf te behouden:

Tip 1. Maak een persoonlijk ontwikkelingsplan

Een persoonlijk ontwikkelingsplan helpt je om je doelen, vaardigheden en gebieden voor verbetering in kaart te brengen. Het is een levend document dat je regelmatig kunt bijwerken om je voortgang bij te houden en je strategieën aan te passen.

Tip 2. Zoek naar mentorschap

Een mentor kan je waardevolle begeleiding en advies geven om je te helpen je rol beter te begrijpen en effectiever te vervullen. Zoek iemand met ervaring en kennis in jouw vakgebied die bereid is om je te ondersteunen en te coachen.

Tip 3. Blijf leren en ontwikkelen

Investeer in je eigen professionele ontwikkeling door cursussen te volgen, seminars bij te wonen en literatuur te lezen die relevant is voor je vakgebied. Door continu te leren, blijf je relevant en voorbereid op toekomstige uitdagingen.

Tip 4. Evalueer regelmatig je eigen prestaties

Neem regelmatig de tijd om je prestaties te evalueren. Kijk naar wat goed ging en wat verbeterd kan worden. Gebruik deze evaluaties om je doelen en strategieën bij te stellen en om voortdurend te groeien.

Tip 5. Bouw een sterk netwerk op

Een sterk professioneel netwerk kan je helpen om beter geïnformeerd te worden en ondersteund te blijven. Netwerken met collega's, leidinggevenden en professionals buiten je organisatie kan je nieuwe inzichten en kansen bieden.

Scenario's van controle overnemen in actie

Laten we enkele scenario's bekijken waarin het overnemen van controle over je rol doorslaggevend is:

Scenario 1. Een nieuw project of een eigen bedrijf leiden

Stel je voor dat je de leiding krijgt over een nieuw project of dat je voor jezelf begint. Om controle te nemen:

Stel je heldere doelen voor jezelf en medewerkers.

Definieer de doelen van het project en maak een gedetailleerd plan;

Verdeel je taken optimaal, je kunt niet alles zelf.

Zorg ervoor dat elk teamlid duidelijke taken en verantwoordelijkheden heeft;

Monitor regelmatig je voortgang.

Houd regelmatig vergaderingen om de voortgang te bespreken en eventuele problemen aan te pakken;

Ben je proactief in je handelen.

Anticipeer op mogelijke obstakels en werk aan oplossingen voordat ze problemen worden.

Scenario 2. Carrière switch binnen het bedrijf

Als je van rol of afdeling wilt veranderen binnen je bedrijf, neem dan controle door:

Onderzoek.

Verdiep je in de nieuwe rol en begrijp wat er van je wordt verwacht;

Netwerk.

Praat met mensen die al in de gewenste rol werken om inzichten en advies te krijgen;

Vaardigheden ontwikkelen.

Werk aan het ontwikkelen van de vaardigheden die nodig zijn voor de nieuwe rol;

Maak je ambities duidelijk.

Laat je leidinggevenden weten dat je geïnteresseerd bent in de nieuwe rol en waarom je denkt dat je een goede kandidaat bent.

Conclusie:

Het oppakken of overnemen van controle over je rol in het bedrijf is essentieel voor succes. Het stelt je in staat om je werk effectiever te beheren, strategische invloed te hebben, je productiviteit te verhogen, persoonlijke en professionele groei te bevorderen. Door je rol en verantwoordelijkheden te begrijpen, duidelijke doelen te stellen, proactief over te dragen aan het publiek, initiatief te tonen, te leren en aan te passen, je tijd en middelen te beheren en leiderschapsvaardigheden te ontwikkelen, kun je de controle over je positie versterken.

Praktische tips zoals het maken van een persoonlijk ontwikkelingsplan, zoeken naar mentorschap, voortdurend leren, regelmatig je prestaties evalueren en het bouwen van een sterk netwerk kunnen je helpen om je rol effectief te beheren. Of je nu een nieuw project leidt of een carrière switch overweegt, controle nemen over je rol stelt je in staat om proactief te zijn en je toekomst binnen het bedrijf te vormen.

Begin vandaag nog met het invoeren van deze principes en ervaar de positieve invloed op je carrière en je bijdrage aan de organisatie. Controle nemen over je rol is geen eenmalige actie, maar een doorlopend proces van groei en aanpassing. Met consistentie, discipline en een strategische aanpak kun je je positie versterken en je succes in het bedrijfsleven maximaliseren.

Scheveningse pier

De Pier van Scheveningen is van oudsher een van die plekken waar stad en zee elkaar bijna moeiteloos lijken te omarmen. Zodra je op de pier wandelt, voel je de sfeer veranderen: Het geroezemoes van de boulevard maakt langzaam plaats voor het ritmische rollen van de golven onder je voeten. De Pier zelf heeft een kenmerkende toren en had ooit een speelse mix van horeca, winkels en attracties. Daarmee was het decennialang een herkenningspunt aan de Nederlandse kust.

Maar diezelfde pier lijkt niet met de tijd meegegaan. Het reuzenrad wijst nog wel op een vorm van vernieuwing maar een wandeling op de pier laat al snel zien dat we hier toch met een stukje vergane glorie te maken hebben dat heel snel gerestaureerd moet worden als men er nog iets van wil redden. Het houtwerk is verveloos. Als er nog verf op ziet tenminste. Er is veel kapot, smerig en je moet uitkijken waar je loopt door de vele gaten in de vloer. De graffitikunstenaars hebben er hun paradijs gevonden en zorgen voor een verdere verloedering. Jammer van dit vroegere icoon van Den Haag. Het verdient beter.

Maandag ben ik in Groningen te vinden. Hoog in het noorden van het land. Tot die tijd wens ik iedereen een fijn weekend.

Colofon

Jetje's dag verschijnt in principe elke werkdag. Deze publicatie wordt uitgegeven door Henriëtte Sibie samen met Team Jetje, het team dat haar ondersteunt. Het team bestaat uit een wisselend aantal medewerkers. Team Jetje is inmiddels ook in te zetten voor ander schrijf- en fotografiewerk, waar bijvoorbeeld een regionale krant al gebruik van maakt. Voorwaarde is wel dat je in de kunst of de fotografie bezig bent.

Bijdragen

Mocht je ook eens een bijdrage aan Jetje's dag willen leveren, dan is dat altijd mogelijk. Er zijn geen kosten aan plaatsing verbonden, maar er is ook geen sprake van een vergoeding. Het geeft jouw werk wel een leuke exposure. Want dit weblog wordt goed gelezen. Een verwijzing naar je eigen website, weblog, Facebookpagina en vergelijkbaar is altijd toegestaan maar liever geen affiliate links.

Bij belangstelling of vragen kun je altijd contact met me opnemen en dan kijk ik graag samen met jou wat er mogelijk is. En dat is wat mij betreft best veel.