29 maart 2024. Pasen en conceptuele paradijsvogels

Jetje aan het woord

Goedemorgen allemaal zo vlak voor Pasen

De afgelopen dagen heb ik wat laten zien over de conceptuele kunst en de performance kunst. Vandaag vat ik dat nog een keertje samen en koppel het aan mijn paradijsvogelproject.

Het einddoel van dat project zit niet alleen in de kunst, want die wil ik als middel in gaan zetten om dat doel te bereiken. Nee, het einddoel is het verminderen van de polarisatie in de wereld. Ik heb zelf in mijn jeugd teveel gezien wat polarisatie voor een idioot wereldbeeld kan zorgen en daar wil ik iets aan gaan doen. En dan met de middelen, kennis en ervaring die ik heb.

Overigens heeft niemand gezegd dat het een eenvoudig project gaat worden.

Ik wens iedereen prettige Paasdagen. Pasen is toch een feest van vernieuwing. Van een nieuwe natuur. Nieuw jong leven, hoop en verwachting. Nou, past dat even goed bij mijn plannen?

Jullie Jetje

Samenvatting van vandaag

		1. Mijn ideeën van afgelopen week bij elkaar gebracht.
		2. Ben je eigenlijk wel goed bezig? En waarom niet?;
		3. Meeuwen zijn net mensen.

Paradijsvogelproject, performancekunst en conceptuele kunst

Een terugblik

De afgelopen dagen hebben we hier op Jetje's dag naar twee artistieke stromingen gekeken die elkaar op verschillende manieren overlappen, namelijk de conceptuele kunst en de performance kunst. Het zijn twee artistieke stromingen, die elkaar onderling beïnvloeden. Hoewel conceptuele kunst en de performance kunst natuurlijk ook ieder hun eigen kenmerken hebben, delen ze ook veel. Zoals de nadruk op het belang van het idee, het maken van een concept en de ervaring van de toeschouwer. Ook het feit dat er geen tastbaar kunstwerk over blijft is een duidelijk gemeenschappelijk kenmerk. De richtingen bestaan uitstekend naast elkaar. Het is niet zo dat de een voortkomt uit de ander of dat er een soort hiërarchie of andere afhankelijkheid in zou zitten.

Samenvatting conceptuele kunst

Conceptuele kunst is ontstaan in de jaren '60 en plaatst het concept of het idee achter het kunstwerk centraal. Deze focus op het idee heeft soms kunstwerken als resultaat, die vaak minder afhankelijk zijn van traditionele zaken als schoonheid of vakmanschap, maar vaak is er helemaal geen sprake van een kunstwerk. Het idee volstaat al volgens de kunstenaar. Conceptuele kunst richt zich meer op het overbrengen van een boodschap, idee of concept. In conceptuele kunst kunnen ook alledaagse objecten worden gebruikt die door de kunstenaar tot een artistiek concept worden verklaard. De nadruk ligt op het verkennen van ideeën over kunst, perceptie en de relatie tussen kunstenaar, werk en toeschouwer.

Samenvatting performance kunst

Performance kunst, ook opkomend in de jaren '60, daagt op vergelijkbare wijze de traditionele opvattingen over kunst uit. In plaats van met veel inspiratie en transpiratie voor een tastbaar kunstwerk te zorgen, draait performance kunst om het uitvoeren van acties, vaak voor een live publiek. Het publiek is er vaak ook niet op voorbereid. De acties van performance artiesten kunnen variëren van eenvoudige dagelijkse handelingen tot complexe en provocerende performances, die sociale, politieke of culturele kwesties aan de kaak stellen. Performance kunstenaars gebruiken vaak hun lichaam als medium. Ze benadrukken daarmee hun directe aanwezigheid en streven naar het aangaan van interactie met het publiek.

Waar ligt de samenhang tussen beide richtingen?

De samenhang tussen conceptuele kunst en performance kunst ligt met name bij hun gedeelde nadruk op het idee en eventueel de ervaring. Beide stromingen dagen de traditionele grenzen van kunst uit. Beide stromingen leggen de nadruk op ideeën, concepten, processen en ervaringen. En dat in plaats van het eindproduct dat heel goed door een ander gemaakt kan worden. Al is het maar omdat die ander over meer vakmanschap beschikt. Bovendien delen beide richtingen vaak een kritische benadering van de kunstwereld en de maatschappij. Beide richtingen zijn er ook op gericht om taboes te doorbreken en nieuwe manieren van denken en waarnemen te stimuleren.

Beide kunstvormen in de maatschappij

Het maatschappelijk effect van deze kunstvormen is daarmee ook beduidend groter dan van de meer traditionele vormen waar de creatieve bezigheden van de kunstenaar minder zichtbaar zijn en minder de aandacht trekken. Omdat ik met het paradijsvogelproject ook iets aan de polarisatie in de samenleving wil gaan doen, omdat ik mij in het huidige "ik heb gelijk en de rest is gek" denken absoluut niet terug kan vinden, omdat ik er teveel ellende van heb gezien, past dat vogelproject dus prima bij de werelden van de conceptuele en de performance kunst.

En dan nog het paradijsvogelproject

Het uitbouwen van het paradijsvogelproject zal in eerste instantie draaien om het kweken van naamsbekendheid. De veelzijdige Franse artiest Honoré de Balzac stelde destijds al:

"For artists, the great problem to solve is how to get oneself noticed."

En als ik zo eens om mij heen kijk naar kunstenaars die mooi werk maken, maar het niet verkocht krijgen en naar kunstenaars die technisch minder begaafd zijn en wél verkopen, dan denk ik dat die mijnheer Balzac het wel eens bij het rechte eind kon hebben. Nu ja, ik weet dan in elk geval wel wat me te doen staat.

Inspiratie

Hoe kom je daar aan? Kun je het ergens kopen?

Hoe krijg je nu eigenlijk inspiratie? Het is de vraag die eigenlijk alle beoefenaars van creatieve beroepen zo af en toe wel eens krijgen. En dan bij voorkeur van mensen die zelf niet in een dergelijk beroep werkzaam zijn. Maar wat krijgen die mensen dan voor antwoord op hun vraag?

Werk je alleen om geld te verdienen?

En dat antwoord is nog niet zo eenduidig. Het schijnt dat bij iedereen die zijn of haar werk gewoon met liefde en toewijding doet, daar vaak al min of meer een stuk inspiratie uit krijgt om verder te gaan. En dat hoeft dan geen creatief beroep te zijn. Het overkomt iedereen die zijn werk als een soort roeping ervaart in plaats van een mogelijkheid om geld te verzamelen om eetwaren bij de DIRK te halen.

Alles kan een bron van inspiratie zijn

De gebeurtenissen tijdens het werk, de mensen die je ontmoet, gebeurtenissen die je overkomen, alles kan dan een bron van inspiratie zijn. Belangrijk is ook dat je een mogelijkheid ervaart om nog verder te groeien in je werk. Dat je nieuwe uitdagingen kunt zoeken en ook vinden. Zodat je werk ook een permanente uitdaging voor je wordt. En dat je nieuwsgierigheid wordt geprikkeld. Weinig werkt zo innovatief en inspirerend als nieuwsgierigheid.

Jetje's dag als een soort van tussenstap

Dat is ook een van de redenen dat ik aan dit paradijsvogelproject ben begonnen. De inspiratie in het fotowerk was minder aan het worden. Het was constant een herhaling van het voorafgaande. Met deze Jetje's dag ben ik al begonnen om daar afstand van te nemen. Het traditionele fotomodelwerk verdween naar de achtergrond en er kwam een nieuwe, vaak bizarre aanpak voor terug.

Het trok zeker aandacht, maar ik werd door de fotografiewereld met verbazing en verbijstering bekeken. Dat was goed, want het gaf aan dat ik met het afstand nemen van mijn normale bezigheden, op de juiste weg zat. Maar goed, even terug naar het algemene inspiratie-verhaal.

Het nut van tegenslag

Natuurlijk ervaart iedereen wel eens tegenslag in zijn of haar werk. En het kan best een tijdlang tegenzitten en misschien ook wel helemaal niet zo leuk zijn. Maar iemand die voldoende gedreven is in het werk zal het weer oppakken. Die zal zichzelf bestraffend toespreken en weer aan de gang gaan. Sterker nog, problemen leiden vaak tot nieuwe inzichten en kunnen daarmee voor nieuwe inspiratie zorgen. De manier waarop je er mee omgaat is daarbij van groot belang. Zelfmedelijden is daar bij dodelijk voor voortgang en herstel. Integendeel. Geloof in jezelf en zie je tegenslag als een bron van nieuwe mogelijkheden.

"Ben ik wel goed bezig?"

Dus is het ontstaan van inspiratie een raadsel voor je? Vraag jezelf dan af of je wel goed bezig bent. Past jouw werk wel bij je? Of droom je van heel ander werk? Misschien is die ontdekking dan wel een soort van wake-up call. Denk er maar eens goed over na. Als ik er zelf niet over nagedacht had, dan had die hele paradijsvogel nu niet bestaan.

Herinner je je deze meeuwen nog?

We gaan terug naar 20 oktober 2021. Jetje heeft niet alleen iets met paradijsvogels, maar had ook een meeuwendag. Want meeuwen. Wie kent ze niet? Luid schreeuwend maken ze wel duidelijk dat ze er zijn. Als je ze even observeert dan hebben ze duidelijk onhebbelijke en nare gedragingen naar elkaar. Meeuwen zijn echt net mensen wat dat betreft. Maar er worden ook kunstwerken over meeuwen gemaakt. En daar zien we op https://jetjesdag.blogspot.com/2021/10/20-oktober-2021-jetjes-meeuwendag.html een voorbeeld van als ik een bezoek breng aan de "Zee van Staal" in Wijk aan Zee.

Geen paradijsvogel, wel kleurig

Heb jij soms een probleem?

Nu vooruit, nog een leestip voor de Pasen

Nu we het toch over meeuwen hebben, is het boek "Jonathan Livingston Zeemeeuw" een absolute aanrader. Het is geen boek wat je dagenlang leesplezier op gaat leveren. Het is maar een dun boekje en de meeste mensen lezen het in één avond uit. Niet alleen omdat het zo dun is, maar ook omdat het een fascinerend boek is.

De kern is het loskomen van je wereld en het aandurven om je eigen leven te gaan leiden. Waarbij een zeemeeuwenkolonie de achtergrond vormt van het leven van een jonge, wat recalcitrante zeemeeuw die iets anders wil. Ook deze schrijver zag kennelijk menselijke eigenschappen bij meeuwen.

Misschien heeft het bij mij ook wel iets in gang gezet. Je weet het achteraf toch nooit.

Terug naar de kust

En nu we het toch ook over meeuwen hebben, waar vind je veel meeuwen? Aan het strand natuurlijk. Zoals hier in Katwijk aan Zee. Dus laten we maar eens terug naar de kust gaan. Vooral in de winter en het najaar is het daar mooi en rustig. En het licht is apart. Vooral met een laagstaande zon en daar dan loodrecht tegenin fotograferen. Altijd leuk.

Als het goed is, bezoek ik zaterdag de KunstRai in Amsterdam. En dan zal ik eens kijken of ik daar iets over kan schrijven. Dinsdag ben ik er weer. Tweede Paasdag moet ik naar de meubelboulevard. 😆😆

Colofon

Jetje's dag verschijnt in principe elke werkdag. Deze publicatie wordt uitgegeven door Henriëtte Sibie samen met Team Jetje, het team dat haar ondersteunt. Het team bestaat uit een wisselend aantal medewerkers.

Team Jetje is inmiddels ook in te zetten voor ander schrijf- en fotografiewerk, waar bijvoorbeeld een regionale krant al gebruik van maakt.

Wil je een bijdrage leveren?

Mocht je ook eens een bijdrage aan Jetje's dag willen leveren, dan is dat altijd mogelijk. Er zijn geen kosten aan plaatsing verbonden, maar er is ook geen sprake van een vergoeding. Het geeft jouw werk wel een leuke exposure. Want dit weblog wordt goed gelezen. Een verwijzing naar je eigen website, weblog, Facebookpagina en vergelijkbaar is altijd toegestaan maar geen affiliate links.

Belangstelling of vragen?

Bij belangstelling of vragen kun je altijd contact met me opnemen en dan kijk ik graag samen met jou wat er mogelijk is. En dat is wat mij betreft best veel.