20 mei 2025. | Nr. 379 |

Jetje in Windturbinië

Jetje aan het woord

Goedemorgen allemaal op deze mooie dag vol mogelijkheden en nieuwe kansen

Als er één plek in Nederland is, waar de windturbines als paddenstoelen de grond uit schieten is het wel het noorden van Flevoland. Windturbines waar je maar kijkt. Een waar paradijs op aarde voor de Groen Links stemmer. Te midden van al dit zoevende windgeweld vinden we het dorp Swifterbant en daar vinden we Fred Bervoets weer. Fred is een allround fotograaf die in zijn studio gespecialiseerd is in portretten waar hij regelmatig wedstrijden mee wint. Recent ben ik weer eens bij hem op bezoek geweest om mij weer eens fraai vast te laten leggen. Wat een mooie serie portretten opgeleverd heeft, van wat vrolijker tot iets ernstiger foto's. Vandaag ben ik zo vrolijk als Alfred Jodocus Kwak en heb ik wat meer lachende Jetjes geselecteerd en een volgende keer komt er nog een selectie uit de overige foto's die ook zeker de moeite waard zijn.

De portretfoto's zijn dus van Fred Bervoets. Zie zijn Flickr account voor meer. Aanbevolen!

https://www.flickr.com/photos/fred-bervoets/with/54379387331

Jullie Jetje

Samenvatting van vandaag

		1.Jetje heeft haar portret weer eens laten maken;
		2.Als je iets kiest kun je vaak iets anders niet kiezen;
		3.Wandelen in Spaarndam City.

Van olieverf tot megapixels. De evolutie van de portretkunst van klassieke kunstenaars tot moderne fotografen

Een korte geschiedenis

Portretkunst heeft altijd een bijzondere plaats ingenomen binnen de beeldende kunst. Al sinds de prille oudheid proberen beeldende kunstenaars het karakter en het innerlijke leven van hun modellen vast te leggen. De opdrachtgever wilde vaak ook wel dat de status van de geportretteerde goed tot zijn recht kwam. Het resultaat is een geschiedenis van de portretkunst van die statige schilderijen van de klassieke meesters tot de indringende foto’s van de hedendaagse fotografen. Het portret blijft nu eenmaal een krachtig middel van expressie en het vasthouden van de herinnering aan de geportretteerde.

De klassieke portretschilders: Status en symboliek

In de middeleeuwen, in het tijdperk van de Renaissance, kreeg de portretkunst een enorme impuls. Kunstenaars zoals Leonardo da Vinci, Hans Holbein de Jonge en Jan van Eyck benaderden het schilderen van een portret met ongekende technische details. Zij zagen het als hun taak om niet alleen een fysieke gelijkenis te tonen, maar ook de ziel en de emoties van de geportretteerde te vangen. Hun portretten waren meestal bestemd voor de elite. De schilderwerken bevatten dan ook tal van symbolen die rijkdom, macht of religieuze overtuigingen aanduidden.

In de Barokperiode voegden schilders als Rembrandt van Rijn en Diego Velázquez daar een dramatisch spelen met licht en de nodige psychologische diepgang aan toe. Rembrandt wist bijvoorbeeld in zijn zelfportretten zijn veroudering en innerlijke strijd te tonen. Een vaardigheid die destijds zeldzaam en bijzonder was.

De overgang naar modernere stijlen

De negentiende eeuw bracht een grote verandering. Kunstenaars als Édouard Manet en John Singer Sargent begonnen te breken met de academische tradities en introduceerden een lossere toets, meer natuurlijke poses en vooral ook aandacht voor het moment. De opkomst van de fotografie aan het eind van de negentiende eeuw zette de portretschilder weer onder druk. Waar een schilder dagen of weken nodig had om echte gelijkenis te krijgen, kon een fotograaf in enkele minuten een portret maken waarbij het niet ter discussie stond of de afbeelding genoeg op het onderwerp leek.

Toch betekende de opkomst van de fotografie niet het einde van de geschilderde portretten. Integendeel: Het bevrijdde schilders juist van de verplichting tot realisme. Denk aan Vincent van Gogh, die zijn emoties en gemoedstoestand projecteerde op zijn zelfportretten, of Pablo Picasso, die met zijn kubistische werken het gezicht zelf opnieuw in elkaar zette.

De fotografie als nieuwe portretkunst

Met de komst van de fotografie werd een nieuwe fase van portretkunst ingeluid. De eerste portretfotografen werkten noodgedwongen nog met lange belichtingstijden en statische houdingen, maar al snel werd het medium veel dynamischer door het snellere lichtgevoelige materiaal dat ter beschikking kwam.

Fotografen als Diane Arbus, Richard Avedon en Annie Leibovitz gaven het genre een persoonlijke en psychologische diepgang. Arbus koos bewust voor mensen aan de rand van de samenleving, terwijl Avedon met een witte achtergrond de nadruk legde op het karakter en de emotie van zijn onderwerp. Leibovitz, bekend van haar portretten van beroemdheden, combineert fantasie met realisme en regisseert haar beelden vaak als een schilderij.

Tegelijkertijd zijn er fotografen zoals Steve McCurry, die met zijn wereldberoemde foto Afghan Girl bewijst dat een portret net zo krachtig kan zijn als een schilderij – vol symboliek, emotie en mysterie.

De portretkunst vandaag: Tussen kunst en identiteit

In het tijdperk van smartphones en sociale media is portretfotografie alomtegenwoordig geworden. Iedereen is zijn eigen portrettist geworden, wat vragen oproept over authenticiteit, representatie en identiteit. Kunstenaars en fotografen spelen hiermee, zoals Cindy Sherman, die zichzelf steeds opnieuw afbeeldt in verschillende rollen en identiteiten, of Zanele Muholi, die in krachtige zelfportretten de thema’s ras, gender en seksualiteit vastlegt.

Tegelijk zijn traditionele portretten in de kunstwereld nog altijd springlevend. Schilders, illustratoren en fotografen blijven zoeken naar manieren om het unieke van een individu vast te leggen, rekening houdend met de universele menselijke ervaring. Het vastleggen van emoties werd een vak apart.

Conclusie

De portretkunst heeft een lange reis afgelegd. Van statige olieverfschilderijen tot intieme, digitale portretten. Wat gebleven is, is de drang om de mens te begrijpen en vast te leggen – met penseel, professionele lens of smartphone. Elke tijd vraagt om zijn eigen vorm van portretkunst, maar het doel bleef altijd hetzelfde. Het ging om het vangen van de blik, het tonen van de ziel en het vereeuwigen van het moment.

Als je iets kiest kun je iets anders niet kiezen

Het concept van de zogenaamde "opportunity cost" is een fundamenteel principe in de economie, de bedrijfskunde en de besluitvorming in het algemeen.

Maar het concept reikt veel verder dan die traditionele economische omgeving. Je komt het ook in het dagelijks leven regelmatig tegen. Het concept draait allemaal om de fundamentele waarheid, dat wanneer je een keuze voor iets maakt, je automatisch afziet van andere mogelijke opties die je ook had kunnen kiezen. Maar die heb je niet gekozen. Dat loop je mis. Dat zijn eigenlijk ook een soort kosten. Met andere woorden, het gaat niet alleen om wat je krijgt door een beslissing te nemen, maar ook om de kosten die het geeft bij wat je opgeeft. Als je uit twee woningen kunt kiezen, dan kies je de ene en valt de andere af.

De waarde van de beste alternatieve keuze

De term "opportunity cost" verwijst naar de waarde van de beste alternatieve keuze die afvalt wanneer we eenmaal een beslissing hebben genomen. Het is een concept dat ons helpt om de gevolgen van onze keuzes beter te begrijpen. Het is ook een manier om keuzes van een waardering te voorzien. Het principe erkent dat onze beschikbare middelen - zoals tijd, geld en energie - nu eenmaal schaars zijn en dat we ze moeten toewijzen aan de meest waardevolle optie.

Om dit concept te verduidelijken, gaan we een paar voorbeelden bekijken in verschillende omgevingen binnen het dagelijkse leven:

1. Persoonlijke financiën

Stel je voor dat je voor de keuze staat om een nieuwe auto te kopen. De kosten van de auto zijn niet alleen het zichtbare geld dat je ervoor betaalt, maar ook de alternatieve bestemmingen van dat geld. Je had er van op een luxe vakantie kunnen gaan, een spaarrekening kunnen openen of investeringen in andere bezittingen kunnen doen. Maar door toch de auto te kopen, geef je de mogelijkheid van die vakantie, spaarrekening en investering op. In feite zijn dat ook kosten die we maken. En daar zien we de "opportunity cost" terug.

Dit principe is van toepassing op allerlei financiële beslissingen, groot en klein. Bij elke uitgave moeten we overwegen wat we opofferen door voor een bepaalde aankoop te kiezen. Het kan gaan om directe financiële consequenties, maar ook om langetermijninvesteringen en financiële planning.

2. Onderwijs of carrière

Stel dat je moet kiezen tussen het volgen van een mba-programma en het starten van een eigen bedrijf. Beide opties hebben de nodige waarde, maar het kiezen van de ene sluit automatisch de andere uit. Het "opportunity cost" van het volgen van het mba-programma kan zijn dat je niet direct kunt beginnen met het opbouwen van je eigen bedrijf en het potentieel misloopt om vroeg op de markt te zijn.

In het onderwijs en de carrièreplanning is het begrijpen van opportunity cost de basis voor het maken van weloverwogen keuzes. Het helpt individuen en organisaties om strategische beslissingen te nemen over investeringen in opleiding, training en professionele ontwikkeling.

3. Tijdmanagement

Een ander gebied waarin opportunity cost van toepassing is, is die van het tijdmanagement. Elke keer dat we besluiten om onze tijd aan een bepaalde activiteit te besteden, zoals werken aan een project, deelnemen aan een vergadering of ontspannen met vrienden, missen we de kans om die tijd op een andere manier te benutten.

Effectief tijdmanagement omvat het afwegen van de opportunity cost van elke tijdsbesteding. Het vereist dat we prioriteiten stellen, doelen opstellen en beslissingen nemen die in lijn zijn met onze lange termijnplannen en persoonlijke waarden.

4. Maatschappelijke en politieke beslissingen

Opportunity cost is ook van toepassing op het niveau van de samenleving en de politiek. Wanneer overheden investeren in infrastructuurprojecten, gezondheidszorgstelsels, of onderwijsprogramma's, moeten ze rekening houden met wat ze opgeven door de beschikbare middelen aan deze projecten toe te wijzen. Het kan dan bijvoorbeeld gaan om gemiste kansen om andere maatschappelijke problemen aan te pakken of om de belastingdruk op de burgers te verlagen.

Politieke besluitvorming vereist daarom een grondig begrip van opportunity cost om beleidskeuzes te rechtvaardigen en te optimaliseren voor het algemeen belang. Het stimuleert ook het debat over de beste manieren om schaarse middelen te verdelen.

5. Emotionele en persoonlijke ontwikkeling

Zelfs op het gebied van persoonlijke ontwikkeling en emotioneel welzijn speelt opportunity cost een rol. Bijvoorbeeld, het kiezen om tijd door te brengen met familie kan betekenen dat je minder tijd hebt voor zelfonderzoek of persoonlijke hobby's. Het begrip opportunity cost kan ons helpen om bewuste keuzes te maken die in lijn zijn met onze emotionele behoeften en lange termijn welzijn.

Door opportunity cost te begrijpen en toe te passen, kunnen individuen en organisaties meer doordachte beslissingen nemen, risico's beter beoordelen en hun middelen effectiever beheren. Het helpt ons om bewust te worden van de gevolgen van onze keuzes en om strategieën te ontwikkelen om onze doelen op een consistente en duurzame manier te bereiken.

Een diepgaand begrip van opportunity cost vereist ook een meer holistische benadering van besluitvorming. Het is niet alleen een kwestie van het evalueren van directe financiële kosten, maar ook van het analyseren van indirecte kosten, verloren kansen en alternatieve scenario's. Dit vraagt om een flexibele geest en het vermogen om te leren van ervaringen, zodat we voortdurend kunnen bijsturen en verbeteren in ons streven naar persoonlijke en professionele groei.

Kortom, opportunity cost is een sterk concept dat ons helpt om bewuste en goed doordachte keuzes te maken in alle aspecten van ons leven. Door te erkennen wat we opgeven bij elke beslissing die we nemen, kunnen we onze middelen optimaler gebruiken en onze doelen effectiever bereiken. Dit concept blijft relevant in een wereld die constant evolueert en waarin de vraag naar schaarse middelen voortdurend verandert.

Spaarndam

Tussen Haarlem en Amsterdam vinden we het dorp Spaarndam. Het vormt de verbinding tussen het watergebied van het Noordzeekanaal en het IJ aan de noordkant en het water van Haarlem en de Haarlemmermeer aan de zuidkant.

Spaarndam is dan ook een dorp waar het nodige water én de bijbehorende hulpmiddelen als sluizen en gemalen te vinden is. Rondom Spaarnwoude liggen een aantal natuurgebieden én een aantal wandelgebieden waar het goed lopen is. Kortom, voor de wandelfan beslist een gebied om eens te bezoeken voor een wandeling.

Morgen gaan we weer eens de studio in.

Colofon

Jetje's dag verschijnt in principe elke werkdag. Deze publicatie wordt uitgegeven door Henriëtte Sibie samen met Team Jetje, het team dat haar ondersteunt. Het team bestaat uit een wisselend aantal medewerkers.

Team Jetje is inmiddels ook in te zetten voor ander schrijf- en fotografiewerk, waar bijvoorbeeld een regionale krant al gebruik van maakt.

Wil je een bijdrage leveren?

Mocht je ook eens een bijdrage aan Jetje's dag willen leveren, dan is dat altijd mogelijk. Er zijn geen kosten aan plaatsing verbonden, maar er is ook geen sprake van een vergoeding. Het geeft jouw werk wel een leuke exposure. Want dit weblog wordt goed gelezen. Een verwijzing naar je eigen website, weblog, Facebookpagina en vergelijkbaar is altijd toegestaan maar geen affiliate links.

Belangstelling of vragen?

Bij belangstelling of vragen kun je altijd contact met me opnemen en dan kijk ik graag samen met jou wat er mogelijk is. En dat is wat mij betreft best veel.